Banyere ndị na-edozi ahụ, dịka ihe dị mkpa nke nri mmadụ, malitere ikwu okwu na narị afọ XIX. N'oge ahụ, a kpọrọ ha "ndị na-edozi" - site na Grik "protos", nke pụtara "nke mbụ". Ndị na-edozi bụ "mbụ" dị mkpa maka ahụ mmadụ.
Anyị maara na a na-ewu protein niile site na protein. Ma protein sitere na amino acids wuru ya. A na-ejikọta ndị na-edozi na amino acids, dika okwu na akwụkwọ ozi. Ndị na-edozi bụ polymers, amino acid bụ monomers. Akwukwo protein bu nke achoro achoro achoro acid, ogo nke amino acid bu ike ya ibu akuku protein.
Amino acids, nke bụ akụkụ nke protein nke nanị 20, na ọdịdị ihe dị ka narị 600. Ihe amino acid 20 a na-emeputa nde mmadu di iche iche ndi na-edozi nke di iche na mma. Dị ka ọ dị n'okwu, ọ dị mkpa ọ bụghị akwụkwọ ozi dị n'ime ha, ma n'usoro iwu akwụkwọ ndị a dị, nakwa n'ihe banyere ndị na-edozi: ị nwere ike izute ọtụtụ protein ndị nwere otu amino acid, ma usoro nke ndokwa nke amino acid composite ga-adị iche.
Ngwunye amino na-edochi ma dị mkpa
Dịka anyị kwuchara, e nwere 20 amino acid nke na-emepụta protein ahụ. A na-ekewa ha ka ha bụrụ ndị na-agbanwe agbanwe, ndị a na-apụghị ịgbanwe agbanwe ma na-agbanwe agbanwe. Amino acids na-enweghị atụ bụ amine asatọ, nke anyị na-enweghị ike ịmepụta n'onwe anyị, n'ihi ya, ha ga-eri ha nri. Na ụwa, naanị osisi nwere ike ịmepụta ihe niile amino acids onwe ha, ndị ọzọ niile ga-achọ ha nri.
Anyị nwere ike itinye 12 amino acid site onwe anyị. A na-akpụ ha site na amino acid ndị ọzọ, dịka ọ dị mkpa. N'eziokwu, ka nke a mee, anyị ekwesịghị inwe ụkọ nke amine na-enweghị ike ịgbanwe. Ihe na-agbanwe agbanwe bụ amino acids, nke anyị na-ejikọta ọnụ, na-ejikarị nri. N'ọrịa ma ọ bụ ọrịa, mmebi iwu ọrụ GASTROINTESTINAL TRACT synthesis process temporarily stops.
Mgbe a na-eri nri, a na-emepụta protein site na amino acids (ahụ na-ahọrọ ihe ọ chọrọ iji amine acid), ọ bụrụ na ọ dịghị mkpa maka amino acid, ọ na-egbu oge n'ime imeju ruo mgbe mbụ achọrọ.
Nhazi nke ndi na-edozi site na amino acids
Ruo ugbu a, enweghi nhazi nke otu ndi na-edozi, nke bu n'ihi na ha akhotaghi oru ha. Otú ọ dị, ọtụtụ na-achọ ịmepụta nke ndị na-edozi protein, dabere na amino acid na ngwongwo ya. Nke ahụ bụ, ọ bụ ọkwa nhazi nke na-ekwu maka uru protein bara - ma ọ nwere ihe amino acid dị mkpa ma ọ bụ.
Usoro usoro protein n'ime ahụ anyị bụ:
1. Anyị na-eri protein (anụmanụ ma ọ bụ ihe oriri).
2. Site n'enyemaka nke ihe ọṅụṅụ na-egbu egbu na panicreatic enzymes, anyị kewara ya ka ọ bụrụ amino acid.
3. Amino acids ke eriri afọ na-etinye obi gị n'ime ọbara na kesaa dị ka mkpa nke organism:
- N'ime ndị a, a pụrụ ịmepụta protein (nke bụ "mmadụ") ozugbo, dịka ọmụmaatụ, hemoglobin , enzymes;
- enwere ike ịmepụta amino acid ọzọ, nke nwere mmasị n'anụ ahụ ugbu a;
- ma ọ bụ ọ bụrụ na ọ dịghị mkpa ka amino acids mepụta protein, akpa ga-echekwa n'ime imeju, tupu enweghi mkpa a.
Ihe oke na ụkọ amino acids na protein
Ọtụtụ nde mmadu nọ n'ụwa na-ata ahụhụ n'ihi enweghị amino acid na protein. Ihe kpatara nke a bụ agụụ, nri na-ezighị ezi (dịka ọmụmaatụ, na ebe okpomọkụ, ebe enweghi protein na nri bụ ihe ọjọọ), ma ọ bụ imebi ahụ, nke na-adịghị edozi protein, ma ọ bụ protein anaghị esite na amino acid. Ihe kachasị pụta ìhè nke ụkọ protein bụ:
- ezughị oke na mmepe nke organism;
- anemia;
- enweghi enzymes digestive;
- weghachite nsogbu.
Otú ọ dị, protein ndị na-ezughị ezu adịghị atọ ụtọ n'ahụ ahụ. Nke a na - ebute ọrịa ndị na - esonụ:
- cancer;
- ọrịa ogbu na nkwonkwo;
- ọrịa shuga;
- ọrịa obi obi.