- Adreesị: 94143 Saaremaa, Estonia;
- A malitere ya: ihe dika afọ 3470-3545 gara aga.
Na àgwàetiti Estonia nke Kaali nwere ihe okike pụrụ iche nke na-adọta ndị njem nleta si n'akụkụ ụwa nile. Osisi a, nke choro okpu mara nma nke emere na otu n'ime nkume ndi ahu, hapuru ebe a otutu puku afo gara aga site na nnukwu igwe. A na-ekpuchi "scars" oge ochie na mbara igwe site na mbara igwe dị ọkụ na mbara igwe. Ha na-adọta ọ bụghị nanị ndị hụrụ nlegharị anya na mbara ala, kamakwa ndị njem dị mfe maara ịma mma na ọdịdị nke ala Estonia.
Akụkọ banyere mmalite nke Ọwa Kaali
E nwere ọtụtụ akụkọ ntụrụndụ n'àgwàetiti Saaremaa tupu mgbe ahụ, ọbụnakwa ọtụtụ nkwupụta sayensị na-atụle banyere mmalite nke ọdọ mmiri Kaali dị iche.
Onye ọkà mmụta sayensị bụ Reynvald kwadoro nkwupụta karst, na-ekwu na ọdọ mmiri Kaali abụghị ihe ọ bụla ma e wezụga ala nke dabara n'okpuru ike nke oke nkume site na ọdọ mmiri. Ma mgbe ọ bịara n'ọdọ mmiri dịka akụkụ nke njem iji gbanye ala n'ebe a iji chọọ nnu nnu, echiche nke onye na-arụ ọrụ ntụtụ gbanwere. Ọdịdị dị iche bụ ọdịdị ọdọ mmiri ahụ ma o yighị ka mmiri nkịtị nwere ike ịsapụ slopes ndị dị na dolomite na limestone. Mgbe ahụ, na 1927, Reinwald buru ụzọ nye ụwa mmụta ahụ ụdị ọhụrụ nke olulu mmiri dị na Kaali, bụ nke jikọrọ ya na ọdịda nke meteorite na Ụwa. Nkwupụta nke ọkà mmụta sayensị ahụ nọgidere na-enweghị nlebara anya pụrụ iche, ma Reinvald na-eche naanị echiche nke igosi ihe omimi nke mbara igwe ya, o meriri na 1937. Ugbu a, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na enweghi olileanya, onye ọkà mmụta sayensị ahụ kpebiri ịbịa n'ọdọ mmiri ahụ, n'ikpeazụkwa, ọchị chịrị ya ọchị. N'ịtu ala site na ala nke obere craters, Reinwald chọpụtara ihe àmà nke nkwupụta ya - ntakịrị metal nke nwere 8.3% nickel. Nnyocha nke ihe ndị ahụ chọtara na-enweghị obi abụọ - ha bụ mkpụrụ nke meteorite.
Mgbe ha nyochachara ihe ndị dị na Kaali, e guzobere na ha malitere site na 2.5 ruo 7.5 afọ gara aga ma na-anọchi anya meteorite buru ibu na, tupu ha eruo Ụwa, kewara n'ime akụkụ 9 ma jiri oké mmiri ozuzo na-asọ n'àgwàetiti Saaremaa.
Akụkụ nke ihe dị egwu nke Kaali
Ndị ọkà mmụta sayensị agbalịrị ịmeghachi ihe omume ọtụtụ narị afọ gara aga, foto ahụ wee pụta ìhè. Eleghi anya, ịdị arọ nke meteorite bịarutere Kaali dị ihe dị ka tọn 20. Ọ kwagara na ọsọ nke 20 kilomita / s ma kewaa n'ebe dị anya site na 10 kilomita n'ala.
Ogbugba anya nke okpuchi nke nchikota di ike karia ihe kpatara mberede bombu na Hiroshima. Ọkụ ọkụ ahụ kpaliri ndụ nile dị n'ime radius nke kilomita isii.
Akụrụngwa 9 nwere nnukwu mkpụrụ nke meteorite:
- oghere 1 - nke dị nso ọdọ mmiri Kaali (omimi 4 mita, dayameta 39 m);
- A na - enweta eriri elu (2 na 8) - site na okpukpu abụọ (ịdị omimi 2/3 m, dayameta 27/36 m);
- crater 3 - o nwere obere ọdọ, nke dries ke ọkọchị (omimi 3.5 m, dayameta 33 m);
- oghere mmiri 4 - echiche mbụ nke olulu ahụ gbanwere kpamkpam n'oge ihe omimi nke ihe ochie, dị nso n'okporo ụzọ Kylyala;
- oghere 5 - dị nso na ndagwurugwu 4, na ebe ịta nri;
- oghere 6 - nke kachasị nta (omimi 0.6 m, dayameta 26 m);
- crater 7 - nwere oblong udi (omimi 1 m, dayameta 15 m);
- isi iyi 9 - n'ezie, ọdọ mmiri Kaali (omimi 22 m, dayameta 110 m).
Kedu ihe ị ga-eme n'Ọdọ Mmiri Kaali?
Ndị na-egwu Kaali bụ ihe nkiri pụrụ iche. A maara ha dị ka ụzọ dị iche iche meteorite kachasị dị na Europe dum, na ụwa n'etiti ndị na-eto eto na-eto eto, Lake Kaali bụ ebe nke asatọ. Ya mere, iji gaa ebe a doro anya na ọ bara uru.
Karịsịa magburu onwe ya n'ọdụ ụgbọ mmiri dị na Kaali na July na August. Gburugburu onwe ya, na mmiri nke ọdọ mmiri na-enweta ihe dị egwu.
Ọ dị ezigbo nso na Kaali manor. N'ebe a, ị nwere ike ịbawanye n'ime akụkọ ihe mere eme site na ịga na Museum of meteorites, nakwa ịzụta ndị enyi na ndị ikwu n'ụlọ ahịa ihe ncheta.
Ọ bụrụ na ịchọrọ ịnọ ebe a ogologo oge, ịnwere ike ịnọ n'ụlọ abalị n'ụlọ abalị. Na n'ókèala nke ala ahụ, e nwekwara ụlọ oriri na ọṅụṅụ na-atọ ụtọ nri mba na nri biya. Na nso ụlọ ihe ngosi nka, enwere ebe nchekwa n'efu.
Kedu esi enweta ebe ahụ?
Site na ala ị nwere ike ịbanye n'àgwàetiti Saaremaa site n'ikuku, ụgbọ ala ma ọ bụ ụgbọ ala. Site na ọwa ị na-aga.
Ọ bụrụ na ị na-eme njem site n'ụgbọala, mgbe ịpụpụsịrị ụgbọ mmiri ahụ, soro okporo ụzọ no.10. Ihe akara gi bu Kuressaare , mana gi ekwesighi iru ya. Ị ga-agbanyụ okporo ụzọ awara ihe dị ka kilomita 30 tupu Kuressaare. Jiri nlezianya na-agbaso ihe ịrịba ama ahụ, ha na-aga Kaali ka ha ghara ịkpafu.