Onye ọ bụla nọ n'ụwa nwere ike ịnụ banyere ajọ ọrịa a dịka nje HIV, mana ọ bụghị mmadụ niile maara banyere mgbaàmà ya na ihe ọ rụpụtara, ma nke a nwere ike inyere aka ịzọpụta ndụ.
Retrovirus HIV na ụmụ nwanyị dị ize ndụ, n'ihi na a na-ebute HIV site na nwanyi na nwoke ma ọ bụ nwanyị, kamakwa nwatakịrị.
Ihe ịrịba ama mbụ nke ọrịa ahụ
Mgbaàmà mbụ nke HIV na ụmụ nwoke na ụmụ nwoke yiri nke ahụ. Ọzọkwa, mgbe ọrịa ahụ na-aga n'ihu, mgbaàmà ahụ dịgasị iche iche, mana ọ na-abụkarị onye ọrịa ahụ anaghị egosi ihe mgbaàmà ọ bụla, ndị na-ebute nje virus na-adịkwa ndụ ruo ọtụtụ afọ, na-amaghị nke ọrịa ahụ.
Ihe ịrịba ama nke HIV na ụmụ nwanyị:
- elu elu igwe - otutu n'ime ya abughi ogo 38 ma na-adịru ụbọchị 2-3;
- adịghị ike anụ ahụ n'ozuzu - enwere ike ịda mbà ma ọ bụ ogologo oge;
- abawanye na oke lymph - ọ na-eme n'ọtụtụ ọnọdụ nke ọrịa;
- ihe na-adịghị mma mgbe ị na-elo;
- obere uhie uhie na ahu nile;
- afọ ọsịsa.
E nwere echiche na ụmụ nwanyị na-ebute nje HIV na-amụba nwayọọ nwayọọ, ma nke a abụghị eziokwu nke ndị ọkà mmụta sayensị na ndị dọkịta na-ekwu na nke a na-elezi anya nke ọma banyere ọkara nke ndị mmadụ na ahụ ike ha.
HIV na ụmụ nwanyị
Ndị ọkachamara-ndị ọkà mmụta sayensị achoputala ndepụta nke ihe mgbaàmà site na nke ọ ga-ekwe omume ịchọpụta otú HIV si egosi na ụmụ nwanyị:
- ala ala ma ọ bụ ụrọ;
- ọrịa na-efe efe mgbe niile;
- ọrịa na-efe efe nke siri ike ịgwọ;
- oké ụra abalị;
- ọrịa na-adịghị ala ala;
- ọnụnọ nke ọrịa pelvic;
- mụbaa nsọ mgbu;
- dysplasia nke cervix.
Ọzọkwa, nje HIV nwere ike igosipụta ihe mgbaàmà dị otú ahụ na ụmụ nwanyị dịka ọnụọgụ ọnya, ọrịa mkpụrụ ndụ ma ọ bụ mkpịsị ụkwụ na akụkụ ahụ, ọnyá na-egbu egbu, ihe mgbu na mpaghara pelvic. A na-ejikọta isi nke HIV n'ime ụmụ nwanyị na isi mgbe ọ na-enwekarị isi ọwụwa, nhụjuanya dị njọ na ihe oriri na-adị na nri na oge ndụ. E nwere ihe ịrịba ama nke nje HIV na ụmụ nwanyị na-acha ọcha na oghere ọnụ, ọnyá nke na-apụta ngwa ngwa, na-esikwa ike ịdata, na ihe ọkụ ọkụ n'ahụ ahụ. Mmetụta na-arịwanye elu na ike ọgwụgwụ nkịtị na-ejikọta na ihe mgbaàmà kachasị nke ọrịa a.
Ime ime na HIV
Ọ bụ ndị ọkachamara ga-achọ ịmalite ime nwa nke nje HIV, n'ihi na n'oge a gestation, onye oria ahụ aghaghị ịṅụ ọgwụ ndị na-egbochi ọgwụ ọjọọ na-eme ka ọ ghara ibute ọrịa ibu nje, bụ nke ọtụtụ ugboro na-ebelata ohere nwatakịrị nke ọrịa intrauterine. Nwanyị nwere nwa nwere ike ibute nje nje HIV na ọ bụghị naanị n'oge ime nwa site na ọbara site na placenta, kamakwa n'oge ọrụ.
Ọ bụghị ụmụaka niile a mụrụ maka nne na-arịa ọrịa bu ndị na-ebu nje HIV. Ihe ize ndụ nke ịnyefe nje a na nwatakịrị bụ otu n'ime asaa.
Mgbe ọmụmụ HIV, ọrịa nke ụmụ nwanyị nwere ike ịfe nwa ahụ site na mmiri ara ehi ara, nke bụ ihe mere nne nne niile na-ebute nje HIV ji jụ nri sitere n'aka. Ọ bụrụ na nwanyị na-ewe iwu niile dị mkpa, ihe ize ndụ nke ịmịnye nwa amụrụ ọhụrụ abawanyela okpukpu iri.