Ụkpụrụ nke mmepe na nkà mmụta mmekọrịta mmadụ na eze na-ezo aka na nkà mmụta uche nke afọ, bụ nke na-amụ mgbanwe mgbanwe uche nke mmadụ mgbe ọ tolitere. N'okwu a, ọ bụ omenala iji kọọ banyere alaka anọ: ihe gbasara nkà mmụta uche mmadụ, gerontopsychology na nwata. Nke a na-enye gị ohere iburu n'uche njirimara nke mmepe niile ma buru n'uche ọtụtụ ihe na-emetụta psyche . Ụkpụrụ nke mmepe (na nkà mmụta mmekọrịta mmadụ na eze) na-egosi mkpa ọ dị maka ọmụmụ banyere nkà mmụta uche ụmụ mmadụ iji gosipụta mgbanwe dịgasị iche iche n'ime usoro nke na, philo- na sociogenesis.
Ụkpụrụ nke mmepe na nkà mmụta uche
Ụkpụrụ nke mmepe na-agụnye echiche sara mbara nke a na-apụghị ịghọta n'ọhụụ ya ọ gwụla ma anyị gbanwee ihe okwu ahụ bụ "mmepe" pụtara, nke gụnyere nkọwa ndị na-esonụ:
- Development bụ ezigbo usoro, dị ka usoro ndụ ndị ọzọ. Enwere ike ịkọwa ya dịka usoro mgbanwe nke eziokwu.
- Ọganihu bụ ụkpụrụ nke ihe dị iche iche nke ebumnobi na nke mmadụ, na-akọwa ngbanwe nke isi na ọtụtụ akụkụ ndị ọzọ nke ndụ mmadụ.
- Development bụ uru nke ọdịbendị nke oge a.
Ọ bụ obe n'etiti nkọwa ndị a nke na-eme ka mmadụ nwee ike ịbanye n'ime ihe nke echiche a dị mgbagwoju anya. Ekwesiri ighota na mmepe obula jikotara ya na mgbanwe nke oge, ma oge abughi ihe nkiti di nkpa.
Ụkpụrụ nke mmepe na-enye ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ ohere ịtụle usoro nke otu ihe ji nwayọọ nwayọọ nweta ihe ọhụrụ na àgwà. N'otu oge ahụ, ọ bụ ihe ziri ezi iji tụlee mmepe ọ bụghị usoro, kama ọ bụ naanị isi ihe na-agbawa, nke a na-enwekarị ụfụ n'oge.
Echiche ndị bụ isi nke nkà mmụta mmekọrịta mmadụ na ibe ya
A na-ewere isiokwu nke psychology nke mmepe mmadụ dị ka ndepụta nke nsogbu ndị isi na nkà mmụta sayensị metụtara nsogbu ahụ. Ndị a gụnyere:
- akpata na ọnọdụ nke ontogenesis nke psyche;
- mmepe nke uche;
- mmepe nke ụdị ọrụ;
- ọdịdị nke àgwà;
- ụdị àgwà mmadụ na afọ ndụ.
Ọ bụ ụkpụrụ nke mmepe nke na-enye ndị ọkà mmụta sayensị ohere ịbanye n'ime ọdịdị mmadụ, ikpughe usoro na njirimara ebumnuche nke oge dị iche iche nke ndụ.