- Adreesị: Altaveien 19, 9518 Alta, Norway
- Kpọtụrụ ekwentị: +47 41 75 63 30
- Weebụsaịtị: www.alta.museum.no
Na obodo Norwegian nke Alta , nke a na-ewere dị ka ebe ọkụ ọkụ nke ebe ugwu na ọtụtụ oge oyi na-atọ ọchị, ihe àmà dị iche iche nke nna ochie nke ndị Sami bụ ndị bi n'ebe a ka dị ndụ ruo taa. Nkume ndị na-ese onyinyo na-egosi anụmanụ, nọmba geometric, ọrụ dị iche iche nke ndị bi, wdg. Ọ bụrụ na ịchọrọ ịchọta ihe nzuzo nke ndị bi n'oge ochie ma hụ ozi ha n'ọdịnihu, ị ghaghị ịga na Altu ma gaa na ebe ngosi ihe nka .
Ebe:
Nkume nkume (petroglyphs) dị na Alta dị kilomita 5 n'ebe ndịda ọdịda anyanwụ site na obodo Alta, mpaghara Finnmark dị na Norway . Ebe dị anya site na Museum nke Alta ruo Oslo dị kilomita 1280 n'ebe ugwu.
Ihe odide nke eserese na Museum na Alte
Maka oge mbụ a na-achọpụta nkume nkume na mgbidi dị n'ime nke Alta Fjord na 70s. XIX narị afọ, mgbe ahụ, ọ ghọrọ isi sensation na ihe ịtụnanya archeological chọta. Dị ka nkwenkwe nke ndị ọkà mmụta sayensị si kwuo, eserese ahụ pụtara ebe a na 4200-4500 BC. ma gosiputa na ndi ochie biri na oge ndi ozo tupu nso Arctic Circle.
Na mbu, a chọtara ihe dị ka puku mmanụ 5,000 na 4-5 kilomita site na etiti Alta, mgbe ọtụtụ afọ gachara, na nso obodo ahụ, a chọtara ọtụtụ iri na abụọ ebe ndị ọzọ na-atụ egwu nna ochie. Ọtụtụ n'ime ha, ọ dị mwute, na-emechi maka nleta. A na-akpọ ndị na-eme njem nleta gaa ileta Museum nke Alta, nke dị nso n'obodo ahụ, ma jiri anya ha hụ ọhụụ nkume ahụ na mmalite nke Iron Age. Ihe omuma ihe ndia niile bu ihe omuma nke UNESCO. A na-emepụta ihe ndị a na-ahụ maka petroglyphs na Alta na June 1991. Afọ abụọ ka e mesịrị, ọ nwetara aha na-asọpụrụ "Museum of European Museum of the Year."
Kedu ihe na-adọrọ mmasị ị ga-ahụ?
A na-edebe ihe ndị mere eme na petroglyph dị n'ime nkume ahụ. Dị ka ihe osise si kwuo, mmadụ nwere ike ịchọta otú ndị ochie si biri n'akụkụ ndị a, ihe ha mere, otú ha si hazie ndụ ha, ihe omenala ha na ọdịnala ha , na ihe ndị ọzọ. Ọtụtụ mgbe na eserese nkume na-egosi:
- ụmụ anụmanụ (anụ ọhịa, bea, deer);
- arịa ụlọ (ngwá ọrụ, ụgbọ mmiri, wdg);
- ụdị ọdịdị geometric na nọmba, akara okpukpe;
- ndi mmadu;
- ihe omuma banyere oru nke nwoke oge ochie (ichu nta, igbu oku, ugbo, ememe na egwu).
N'okpuru echiche nke ndị ọkà mmụta sayensị, eserese eserese pụtara na 4 nkebi. Nke mbụ n'ime ha ka edere ihe dị ka 4200 BC, na ihe ndị kachasị ọhụrụ, nke gụnyere ihe oyiyi nke anụ ụlọ na ọrụ ugbo - na 500 BC. Ebe dị anya n'etiti mkpụrụedemede kachasị elu na ndị dị ala karịa 26 m.
Ná mmalite, ihe oyiyi ahụ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe na-enweghị isi. Mana maka nlebara anya nke ndị na-eme nlegharị anya na-ese ihe osise ndị gbara ọhụụ, ndị ọrụ ihe ngosi na-emegharị red. A na-eme ka ụfọdụ n'ime ihe oyiyi ahụ pụta ìhè, dịka ọmụmaatụ, banyere ọrụ, ọdịbendị na nkwenkwe okpukpe nke ndị oge ochie.
Petroglyphs dị ka ihe njem nleta
Ụlọ ihe ngosi nka dị n'akụkụ nke ugwu kachasị elu na Northern Europe ma na-agụnye ihe dị ka kilomita atọ nke ebe ahụ echebe. A na-edozi ụzọ ụkwụ na ogige na nyocha iri na atọ. A haziri njem a n'ụzọ ndị njem nleta nwere ike iji anya ha hụ ebe ndị kachasị mmasị na petroglyph ma nyochaa ihe osise osise. Nke nwere mmasị bụ ụzọ nke knockouts na nkume - ọrụ nke nkume na-emepụta, a hammer na chisel. Ihe oyiyi ndị a na-agụnye ma ala-azụ na nnukwu olulu. Ọzọkwa, ndị na-eme nchọpụta na ndị njem nleta na-adọrọ mmasị na ihe ịchọ mma geometric, nke a na-akọwabeghị nke a.
Ntugharị nke ebe nchekwa ahụ na ụlọ ihe ngosi nka nke Alta dị minit 45. Enwere ike ịnye ya iwu n'ọdịnihu n'ọtụtụ asụsụ. Mgbe ị marachara eserese nkume, ị nwere ike ịga n'ụlọ ahịa onyinye na cafe. Ị nwere ike ịkwụsị kilomita 20 site n'obodo ahụ na ụlọ nkwari akụ pụrụ iche.
Ekele maka ihe osise ndị dị na Alta, ndị ọkà mmụta sayensị enwere ike ịmụta banyere ndụ nke ndị na-eburu ọdịda nke dị n'ebe ugwu nke mbara ala, na ime ka njikọ dị n'etiti ebo ndị bi n'ókèala ndị dị ugbu a Norway, Finland na n'akụkụ ebe ọdịda anyanwụ nke Russia.
Kedu esi enweta ebe ahụ?
Iji hụ eserese nkume ma gaa na Alta Museum, ị nwere ike iru ụgbọ ala ma ọ bụ ụgbọ ala gị. N'okwu mbụ, ọ dị mkpa iji gbanyụọ okporo ụzọ E6 ruo Hyemenluft, na-aga n'ihu ma na-ebuga kilomita 2.5 site na obodo Bossekop. Nhọrọ nke abụọ dị mfe karị, ebe ọ bụ na bọs na-eme njem na-ahapụ obodo ga-ewetara gị na ụlọ ngosi ihe nka.