Oge niile enwere ihe ize ndụ na ụmụ mmadu ga-akwụsị ịdị adị, dịka ọmụmaatụ, ọhụụ ga-ada n'ala ma ọ bụ bọmbụ nukom ga-agbawa. Ọnọdụ ndị dị ize ndụ a adịworị edozi karịa otu ugboro.
Banyere njedebe nke ụwa na-akọ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ afọ ọ bụla, mana mmadụ ole na ole maara na e nwere ọtụtụ ọnọdụ dị ize ndụ, mgbe ihe niile nwere ike ịkwụsị. Ka anyị lebakwuo anya na okwu apocalyptic mgbe ụmụ mmadụ dị ndụ, n'agbanyeghị amụma ọjọọ.
1. Agha Ụwa nke Atọ
Nghọtahie nke mere na 1962 nwere ike iduga nhụsianya na-enweghị isi. A na-akpọ ọnọdụ a nsogbu nsogbu nke Cuban. Na airbase na Duluth, ndị nche ahụ hụrụ otu onye ọhụụ nke na-agbalị ịrịgo n'elu ngere ahụ. Iji mee ka ụjọ jide ya, a gbapụrụ ọtụtụ ịdọ aka ná ntị na ikuku, bụ nke megharịrị mkpugharị ahụ, ma mee ka mmeghachi omume agbụ dị na ntọala dị nso. Otu mkpu na Volk Field airbase mere ka ndị agha bọmbụ nuklia banye na mbara igwe, bụ nke a na-aghaghị igbu ókèala Russia. Ọ dị mma na a gwara ha n'oge na-ekwu maka ịgha ụgha. Dị ka o si kwuo, ọ bụ onye bea na-ewe iwe Agha Ụwa nke atọ.
2. Na-egbochi nsogbu nke ndị Refeyim
N'afọ 1983, usoro ịdọ aka ná ntị oge mbụ maka mwakpo ndị agha na-egosi na e si na mba America mepụta agha bọmbụ ballistic nke ise bụ ndị e ji mee ihe na Soviet Union. N'oge a na Stanislav Petrov, bụ onye na-ahụ maka ọrụ ọrụ, bụ onye were ibu ọrụ ma kwuo na ọ bụ ụgha ụgha. Ọ rụrụ ụka na ọ bụrụ na e nwere agha n'ezie, ngwaọrụ ndị ahụ gosipụtara na America ejiriwo ọtụtụ narị missiles kama ise. N'ihi petrov a, egbochi agha agha. Site n'ụzọ, e kwubiri na e mepụtara mkpuchi ụgha site na nchikota nke anyanwụ na igwe ojii dị elu.
3. Ụda nke Tunguska meteorite
N'afọ 1908, ihe omume nwere ike ịkpata ọnwụ nke ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ndị mmadụ, mana, na-ekele Chineke, ihe niile gbanwere. Ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na mbara igwe ma ọ bụ comet dara n'ala n'elu ụwa, nke a dugakwara ihe mgbawa site na nnukwu ike nke kụrụ ihe dị ka puku puku abụọ na abụọ nke ọhịa na Russia. Okwesiri ighota na ike nke mgbawa ahu bu ihe di ka 1,000 ugboro karia bombu bombu nke gbawara Hiroshima ma gbuo ihe kariri mmadu 160,000.
4. Ihe ize ndụ site na Satellite
N'afọ 1960, akara ngosi malitere ịbịaru na radar isi na Greenland na e mere agha nuklia megide America. N'ihi ya, ndị ọrụ NORAD gbanwere ịlụ ọgụ. Obi abụọ banyere ihe kpatara agha nke USSR bụ eziokwu ahụ bụ na n'oge ahụ na America, onyeisi obodo nọ na nleta ọrụ. Mgbe o nyochachara, ọ pụtara na mgbaàmà ahụ bụ ụgha, ọnwa nke na-ebili wee mee ya. N'ihi ya, satellite nke Ụwa fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe kpatara agha nuklia.
5. Ngwakọta egwu
N'afọ 1883, otu onye na-enyocha mbara igwe sitere na Mexico José Bonilla mere nchọpụta ma chọpụta ihe dị ka narị ihe anọ gbara ọchịchịrị ma dị iche iche nke gafere Sun. Ha bụ iberibe nke comet, na ọnụ ọgụgụ nke ọ bụla n'ime ha karịrị 1 billion tọn. E nwere nnukwu ihe ịga nke ọma na ndị a nwere ike ijikọta Earth na-eme dị ka bọmbụ nuklia dị ike. Ndị ọkà mmụta sayensị na-atụ aro na nke a nwere ike ibute mbibi niile ndụ na mbara ala. Site n'ụzọ, ụda nke nha a mere ka ndị dinosaur funahụ. Dị ka data dịnụ, ihe ndị kasị dị ize ndụ nke comet ahụ gafere na nkwụsịtụ nke dị na Earth.
6. Ihe egwu Asclepius
N'afọ 1989, na mbara ala dị nso na Earth ruru onye na-agụ kpakpando, nke aha ya bụ - (4581) Asklepiy. Cheedị echiche, ahụ nke eluigwe dị n'otu ebe ụwa anyị dị nanị awa isii gara aga. Ọ bụrụ na nkwekọrịta ahụ mere, mgbe ahụ, ọ ga-adị ka mgbawa nke bọmbụ nuklia na-enwe ike nke 600 Mt. Eziokwu ọzọ na-adọrọ adọrọ: elu igwe nke anụ ọhịa nke ihe mgbawa a mere ga-abụ okpukpu asaa karịa Evest.
7. Oké egwu ụgbọelu
Ọdachi ahụ mere na 1961, mgbe bọmbụ B-52, bụ nke nwere bọmbụ nuklia abụọ, dabara n'ikuku. Ububo bombu bu 8 Mt, ike ike nke bombu abuo di okpukpu abuo karia karia Hiroshima. Na mgbakwunye, ọ bụrụ na ifufe efesa, mgbe ahụ, redio nwere ike ikpuchi obodo ukwu - New York. Ụgbọelu ahụ dara n'ókèala nke North Carolina. Mgbe nke a mere, gọọmenti Amerịka gọrọ na ọ nwere ihe ize ndụ nke mgbawa nuklia, mana n'afọ 2013, a kpọsara ozi ahụ na otu bọmbụ nwere ike ịgbawa. A kwụsịrị ọdachi ahụ n'ihi ekele dị mfe nke obere voltaji.
8. Egwu 2012
Dị ka amụma Mayan si kwuo, n'afọ 2012, njedebe nke ụwa na-abịa, ọtụtụ ndị kwenyere na nke a. N'ụzọ na-akpali mmasị, egwu ahụ dị n'ezie. N'ọnwa July, e dekọrọ ihe dị iche iche plasma ejegharị na Sun, bụ nke na-aga n'elu orbit nke ụwa ebe ụwa dị ụbọchị itoolu gara aga. Ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ọ bụrụ na plasma kụrụ Earth, ọ ga-emebi ngwá ọrụ eletrọniki, mweghachi ya ga-ewe oge na ego. Mmebi site na nke a ga-abụ nnukwu.
9. Nnukwu ihe ize ndụ nke agha nuklia
N'oge nsogbu agha nke Cuban, nke a kpọtụrụla aha, ụgbọ mmiri nke United States na-ahụ ụgbọ mmiri dị iche iche, ndị otu na-abịaghị na kọntaktị. Iji dọta uche, ụgbọ mmiri US malitere ịdọrọ bọmbụ ndị dị omimi, si otú ahụ na-akpali ụgbọ mmiri B-59 ka o bilie n'elu. Ndị America amaghị na e nwere mgbagha nuklia na ụgbọ mmiri ụgbọ mmiri, bụ nke ike mgbawa ya na bọmbụ nukom tụkwasịrị na Hiroshima. Ndị isi ụgbọ mmiri na-eche na a na-awakpo ha, n'ihi ya, ha mere mkpebi banyere ịkwalite ọkụ ahụ. Mmadụ atọ tinyere aka na ntuli aka, otu na-emegide ya, o kwenyesiri ike na onye ụkọchukwu ahụ abụghị na ọ bụghị ọgụ, ọ dịkwa mkpa ịpụta.
10. Usoro ọmụmụ na-ezighị ezi
Na NORAD na 1979, ndị na-eme ihe nkiri na-eduzi ule - nkwekọrịta kọmputa nke e mere iji kpoo agha Soviet. Ọ dịghị onye chere na usoro kọmputa nwere njikọ na netwọk NORAD. N'ihi ya, a na-ebufe akụkọ ụgha banyere agha ahụ n'ebe niile na-agbachitere na America. Ebuola ndị agha ahụ maka ịwakpo ahụ, mana Agha Ụwa nke atọ dọrọ aka ná ntị na oge.